ανίκανοι ή αδιάφοροι (ή μήπως και τα δύο);

αναζητώντας την ειδικότητα του «Αρχαιολόγου»

στις γραφειοκρατικές συμπληγάδες της πολιτείας μας

 

Μπορεί ο πολιτισμός να αποτελεί τη «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας, ωστόσο η ειδικότητα του «αρχαιολόγου» έχει από καιρό χαθεί στον δαίδαλο της διαχρονικής κρατικής ανικανότητας ή αδιαφορίας (ή, πιθανώς, αμφοτέρων).

Επισημαίνοντας ότι ΙΚΑ, ΕΦΚΑ, ΕΡΓΑΝΗ, ΟΑΕΔ και ΣΕΠΕ, δεν έχουν ακόμη συντονίσει-ενοποιήσει ψηφιακά, όπως θα όφειλαν, ενιαίο κωδικολόγιο, ας παρακολουθήσουμε την περιπέτεια της ειδικότητας του αρχαιολόγου στις διάφορες λίστες κωδικών της ψηφιοποιημένης πολιτείας μας:

 

ΙΚΑ και ΕΡΓΑΝΗ

Υπάρχει κωδικός Αρχαιολόγου!

Το μοναδικό πρόβλημα είναι ότι ο κωδικός 272210 εμφανίζεται στις καταστάσεις του ΙΚΑ, ενώ ο κωδικός 272202 εμφανίζεται στην ΕΡΓΑΝΗ. Εν πάση περιπτώσει, αν πρόκειται να εργαστούμε, συμβιβαζόμαστε με οποιοδήποτε εκ των δύο.

Μάλλον λόγω γραφειοκρατικών παρωπίδων και όχι με διάθεση εργασιακής διάκρισης, ο συγγενικός κωδικός 271100 εμφανίζεται να καλύπτει τις ειδικότητες «Αρχειοθέτες και Έφοροι αρχαιοτήτων, Μουσείων και Αιθουσών Τέχνης». Εδώ μάλλον έχουμε αντιγράψει τον κωδικό ειδικότητας από το εξωτερικό. Κατά τα άλλα, μιλώντας για την Ελλάδα, τόσο ο συμβασιούχος αρχαιολόγος όσο και ο έφορος αρχαιοτήτων, είχαν, έχουν, και οφείλουν να εξακολουθήσουν να έχουν, την ίδια ειδικότητα: εκείνη του «Αρχαιολόγου». Εκτός αν εδώ στρώνεται το έδαφος για εφόρους αρχαιοτήτων με την ιδιότητα του «μάνατζερ» και όχι του «αρχαιολόγου».

 

ΟΑΕΔ

Με μικρή παραλλαγή!

Εδώ ο κωδικός του άνεργου αρχαιολόγου παραλλάσσεται ελαφρώς και γίνεται λίγο πιο συναρπαστικός: «Αρχαιολόγος Ερευνητής». Ας διευκρινίσουμε ότι σε κάθε περίπτωση ο κωδικός αφορά τους συμβασιούχους αρχαιολόγους, για τα (συχνά, δυστυχώς) διαστήματα ανεργίας τους. Προφανώς και ο κωδικός δεν ενδιαφέρει τους αορίστου χρόνου και μονίμους συναδέλφους μας.

Όμως δίπλα στην ειδικότητα του «Αρχαιολόγου Ερευνητή», σαν σύντομο αρχαιολογικό ανέκδοτο, καταγράφουμε τις ειδικότητες «Αρχειοθέτες και Έφοροι αρχαιοτήτων, Μουσείων, και Αιθουσών Έργων Τέχνης», και, σκέτο, «Έφοροι αρχαιοτήτων και Μουσείων». Για τους καθηγητές αρχαιολογίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση που θα μείνουν άνεργοι, υπάρχει ο κωδικός «Καθηγητές αρχαιολογίας σε ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα (ΑΕΙ)», ενώ υφίσταται και ο κωδικός «Καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αρχαιολογίας».

Περιττό είναι να εξηγήσουμε στην αδιάφορη κρατική γραφειοκρατία πως ο «Έφορος Αρχαιοτήτων» είναι διοικητική βαθμίδα και μάλιστα μονίμων υπαλλήλων του υπουργείου πολιτισμού, όχι ξεχωριστή ειδικότητα. ΔΕΝ αφορά ανέργους.

Εξάλλου, αν όσοι βρίσκονται πίσω από τους προαναφερθέντες κωδικούς, έμπαιναν στον κόπο να μελετήσουν τα ωρολόγια προγράμματα δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου, θα διαπίστωναν ότι από την ίδρυση του Ελληνικού κράτους μέχρι και σήμερα, ΔΕΝ διδάσκεται η αρχαιολογία στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο αρχαιολόγος στο σχολείο θα διδάξει ό,τι κι ένας φιλόλογος.

Μητρώο Καλλιτεχνών, Δημιουργών και επαγγελματιών της Τέχνης και του Πολιτισμού

Από το κακό, στο χειρότερο

Η κυβέρνηση φρόντισε μέσα στην κρίση της πανδημίας και τη δεύτερη καραντίνα να κλείσει τη δυνατότητα απογραφής στο καινούριο αυτό Μητρώο, μη τυχόν μπορέσει και διεκδικήσει επίδομα κάποιος άνεργος ή σε αναστολή εργασίας αρχαιολόγος, μαζί με τους χιλιάδες ακόμη ανθρώπους του πολιτισμού που δεν έχουν προλάβει να εγγραφούν. Σφράγισαν, λένε, το Μητρώο, «για να δοθούν επιδόματα σε όσους ήδη έχουν εγγραφεί». Και γιατί πρέπει να εμποδίζει αυτό στην εγγραφή νέων;

Εδώ δεν υπάρχει ούτε ειδικότητα «Αρχαιολόγος» ούτε ειδικότητα «Αρχαιολόγος Ερευνητής». Ένας άνεργος ή σε αναστολή εργασίας (συμβασιούχος πάντοτε) αρχαιολόγος, μάλλον …αναβαθμίζεται, και καλείται εξ ανάγκης να επιλέξει ανάμεσα στις πλησιέστερες ειδικότητες: «Αρχειοθέτες και Έφοροι αρχαιοτήτων, Μουσείων, και Αιθουσών Έργων Τέχνης», «Έφοροι αρχαιοτήτων και Μουσείων» ή «Συντητρήτες και Έφοροι Μουσείων»!

Η κυβέρνηση εντάσσει στο Μητρώο, και πραγματικά πολύ καλά κάνει, τους δυσεύρετους «Καρατερίστες», τους «Κατασκευαστές χορδών από έντερα για μουσικά όργανα», τους «Καλλιτέχνες τσίρκου», και τους «Διακοσμητές βιβλίων με φύλλα χρυσού», αλλά δεν έχει αναγνωρίσει ακόμη, ανάμεσα στους πλέον των 330 κωδικούς τού Μητρώου, την ειδικότητα του «Αρχαιολόγου».

 

Προκηρύξεις ΥΠΠΟΑ για συμβάσεις αρχαιολόγων ΙΔΟΧ

Η ειδικότητα του αρχαιολόγου ταυτόχρονα παρούσα και απούσα.

Οι Εφορείες Αρχαιοτήτων δημοσιεύουν δυνάμει φωτογραφικές προκηρύξεις, και προσπερνούν εύκολα την ειδικότητα «ΠΕ Αρχαιολόγος», στολίζοντάς την με απαίτηση υπερ-εξ-ειδικευμένων γνώσεων, τόσων που ούτε οι άμεσοι προϊστάμενοί τους, ούτε οι ίδιοι οι Διευθυντές των Εφορειών, διαθέτουν.

Από το «ΠΕ Αρχαιολόγος με εξειδίκευση στην αποκατάσταση, συντήρηση και ανάδειξη αρχαίων θεάτρων» μέχρι το «ΠΕ Αρχαιολόγος με εξειδίκευση στην Πολιτισμική Πληροφορική», οι ΕΦΑ, η ΕΔΕΠΟΛ και η ΓΔΑΠΚ κάνουν κουρέλι την ενιαία ειδικότητα του «Αρχαιολόγου», το πτυχίο αρχαιολογίας, και, μαζί, την διαδικασία της αυτεπιστασίας.

Εδώ όμως δεν πρόκειται για ανικανότητα ή για αδιαφορία. Εδώ έχουμε να κάνουμε με προκλητική καταπάτηση των δικών τους νόμων, των δικών τους κανόνων, και των δικών τους υποδειγμάτων προκηρύξεων, σε δημόσια θέα. Το μήνυμα που οι ΕΦΑ και η ηγεσία του ΥΠΠΟΑ στέλνουν προς όλους τους επί συμβάσει αρχαιολόγους είναι πως η ευθύνη της ανεργίας βαραίνει τους τελευταίους, επειδή δεν είναι σούπερ-έξτρα-εξειδικευμένοι, και όχι την πολιτεία που προκηρύσσει ολοένα και λιγότερες, ολοένα και πιο περιορισμένες σε διάρκεια θέσεις μισο-απασχόλησης, έχοντας ήδη κάνει την επιλογή να μηδενίσει τις προσλήψεις και τις μόνιμες θέσεις αρχαιολόγων.

Η πολιτεία μας, απέναντι στους συμβασιούχους αρχαιολόγους τηρεί στάση που ισορροπεί κάπου ανάμεσα στην αδιαφορία και την ανικανότητα, κάπου ανάμεσα στην προκλητική επίθεση στα εργασιακά δικαιώματα και στο εξίσου προκλητικό μήνυμα της υποταγής και της αποδοχής της αναλωσιμότητάς τους.