Σ.ΕΚ.Α.
Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων
Νικηταρά 8-10, 10678 Αθήνα, Fax: 210 3816584, Κιν. 6977509501
Τα μάρμαρα του Παρθενώνα δεν θα επιστρέψουν ποτέ,
όσο θα τα διεκδικεί κάποιος Σαμαράς για λογαριασμό της χώρας,
και όσο τα ΜΜΕ δεν θα ξεχωρίζουν τον Κηφισό από τον Ιλισσό.
«Διακριτικά αποσύρθηκε από τη δημόσια θέα τον Νοέμβρη, με ένα σημείωμα που έλεγε ότι το άγαλμα θα υποβαλλόταν σε προετοιμασίες για να εκτεθεί. Έφυγε από το κτήριο (σ.σ. από τις αίθουσες του Βρετανικού Μουσείου) τη Δευτέρα, και έφτασε στη Ρωσία την επόμενη μέρα…».
Κάπως έτσι, όπως πληροφορούμαστε από την ψηφιακή έκδοση της Ιndependent, η βρετανική κυβέρνηση σε συνεργασία με τη διοίκηση του Βρετανικού Μουσείου, αποφάσισαν να τιμήσουν τα 250 χρόνια του διάσημου ρωσικού Μουσείου Ερμιτάζ: με συνοπτικές διαδικασίες, σαν να ήταν κυριολεκτικά δικό τους, έστειλαν …δανεικό για λίγες ημέρες το (υπερφυσικού μεγέθους) αρχαίο άγαλμα του θεού Κηφισού, το αριστούργημα της κλασικής περιόδου που άλλοτε κοσμούσε το δυτικό αέτωμα του Παρθενώνα. Ο δόλιος ποταμός, ο οποίος πριν από δύο και πλέον αιώνες ταξίδεψε, κλεμμένος από χέρι …«λόρδου», από την Ελλάδα στη Βρετανία, τώρα κάνει ολιγοήμερο ταξίδι επίδειξης από τη Βρετανία στην άλλη άκρη της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Φυσικά, ο ιμπεριαλισμός έχει πολλά πρόσωπα. Οι Βρετανοί, που έχουν διακριθεί στην ιστορία τους για τις επεμβάσεις και τα αιματοκυλίσματα (σύμφωνα με τον Άγγλο ιστορικό StuartLaycock, η Βρετανία, ούτε λίγο ούτε πολύ, έχει εισβάλει σε …178 από τις 200 χώρες του πλανήτη), δεν έχουν το παραμικρό πρόβλημα και στην παρούσα συγκυρία να προβούν σε μια μικρή επίδειξη δύναμης, εν προκειμένω δανείζοντας στους …Ρώσους, αυτό που οι Έλληνες απόλυτα δικαιολογημένα θεωρούν δικό τους, και απαιτούν να επιστραφεί στον τόπο του. Ας σημειωθεί ότι ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου προκλητικά παρατήρησε πως «η ελληνική κυβέρνηση θα έπρεπε να είναι σήμερα ενθουσιασμένη που ένα από τα ελγίνεια γλυπτά θα εκτεθεί στο Ερμιτάζ», ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι «οι Έλληνες θα χαρούν που ένα πολύ μεγάλο κοινό θα μπορέσει να δει τα μεγάλα δημιουργήματα της Αρχαίας Ελλάδας· άνθρωποι που δεν θα μπορέσουν ποτέ να ταξιδέψουν στην Αθήνα ή το Λονδίνο θα μπορούν τώρα στη Ρωσία να καταλάβουν και δουν το μεγαλείο αυτών των αγαλμάτων…». Δίκιο έχει ο κύριος NeilMcGregor. Παραλείπει απλά να σημειώσει αφενός ότι το Βρετανικό Μουσείο διαχειρίζεται πράγματα που δεν του ανήκουν, αφετέρου ότι η «Αθήνα» έχει στερηθεί αρκετό από «το μεγαλείο αυτών των αγαλμάτων» από τους Βρετανούς και το Βρετανικό Μουσείο. Παρεμπιπτόντως, το μουσείο-λίκνο τής αποικιοκρατίας, προσέλκυσε κατά το περασμένο έτος 6,7 εκατομμύρια επισκέπτες(!), για εκθέματα ελληνικά, περσικά, ασσυριακά, βαβυλωνιακά, αιγυπτιακά, και σε καμία περίπτωση βρετανικά.
Η ενέργεια αυτή του «δανεισμού», προκάλεσε, λέει, έκρηξη οργής του Αντώνη Σαμαρά. Σαν να μη του έφταναν όλα τα υπόλοιπα, έχει και τον Κηφισό…
Βέβαια, όταν χτιζόταν το (εκτρωματικό) Νέο Μουσείο Ακρόπολης, ο τότε υπουργός πολιτισμού και νυν πρωθυπουργός μάσαγε κυριολεκτικά τα λόγια του ως προς το αίτημα επιστροφής των κλεμμένων γλυπτών. Πίσω από φιλολογικές τρίπλες τού τύπου «τα μάρμαρα καλούν τα μάρμαρα», ο Σαμαράς τελικά αποποιήθηκε την πολιτική ευθύνη του, την οποία διακριτικά μετατόπισε σε ..πέτρες. Είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία της παγκόσμιας διπλωματίας που ένας ολόκληρος εθνικός στόχος, η επιστροφή των μαρμάρων τού Παρθενώνα στην περίπτωσή μας, ανατέθηκε σε ..ανόργανη ύλη.
Ας μη παραλείψουμε να θυμίσουμε ότι, λίγους μήνες πριν το τρέχον φιάσκο του δανεισμού, ο Σαμαράς είχε κάνει μια ακόμη «κίνηση ματ» στους Βρετανούς, προσλαμβάνοντας (με το αζημίωτο) την κυρία Κλούνεϊ και το δικηγορικό της γραφείο, για να στελεχώσουν την (…νομική) προσπάθεια ανάκτησης των μαρμάρων του Παρθενώνα. Το βασικό μας σχέδιο είναι να τους τυλίξουμε σε μια κόλλα χαρτί…
Α, να μη ξεχάσουμε να αναφέρουμε και τη συμβολή του ασθμαίνοντος κυβερνητικού εταίρου, στην υπόθεση που μας απασχολεί.
Λίγο πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ο Ευάγγελος Βενιζέλος, διατελώντας κι αυτός υπουργός πολιτισμού, είχε συλλάβει την φαεινή λύση-πρόταση «…είτε του μακροχρόνιου δανεισμού, είτε της δημιουργίας ενός παραρτήματος του Βρετανικού Μουσείου (στην Αθήνα)…» (!) για να μπορέσουν επιτέλους να εκτεθούν τα μάρμαρα του Παρθενώνα στο κλεινόν άστυ. Εκτιμούμε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε κάλλιστα να ονομαστεί «Μουσείο-Προτεκτοράτο».
Ας σημειωθεί ότι ο νομομαθής πολιτικός ποτέ δεν ανακάλεσε την πρότασή του, ενώ επανήλθε μάλιστα λίγα χρόνια αργότερα με παραλλαγμένη διατύπωση της ίδιας βασικής ιδέας: «Δεν μας ενδιαφέρει μία νομικού χαρακτήρα συζήτηση ή αντιδικία. Θέλουμε τα Μάρμαρα να ενωθούν οριστικά στο φυσικό τους τόπο, κάτω από τον Βράχο της Ακρόπολης. Και ας θεωρηθεί ότι μέσα στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης λειτουργεί ένα ιδεατό παράρτημα του Βρετανικού Μουσείου. Είμαστε πρόθυμοι για μια διαρκή συνεργασία με αυτό ώστε στις σημερινές αίθουσες των Μαρμάρων να λειτουργούν διαδοχικές περιοδικές εκθέσεις σημαντικών ελληνικών αρχαιοτήτων που θα δανείζει η Ελλάδα».
Σήμερα, τα εγχώρια και διεθνή ΜΜΕ, αντιγράφοντας το ένα το άλλο, αδυνατούν, δεν ενδιαφέρονται, ή -ακριβέστερα- δεν επιθυμούν να εισέλθουν σε πολλές-πολλές «λεπτομέρειες» για την υπόθεση του …δανεισμού ενός κλεμμένου αγάλματος.
Για να δώσουμε ένα στίγμα του τρόπου με τον οποίο συντάσσονται (αναπαράγονται) «πολιτιστικά» κείμενα επί κειμένων για το θέμα, απλά καταγράφουμε ότι οι περισσότερες ψηφιακές ιστοσελίδες ενημέρωσης, αλλά και οι έντυπες εκδόσεις, κάνουν λόγο για δανεισμό του «Ιλισσού», ενώ στην πραγματικότητα οι Βρετανοί έστειλαν στους Ρώσους τον …«Κηφισό»! Τέλος πάντων, ποταμοί είναι και οι δύο! Εξάλλου και η αρχική αρχαιολογική ταύτιση δεν θεωρείται απολύτως βέβαιη…
Δυστυχώς, η εγχώρια πολιτική ηγεσία (εθελόδουλη και υποτελής στον ξένο παράγοντα, βασικά μεταφραστής των εντολών της) από τη φύση της αδυνατεί/είναι απρόθυμη να διεκδικήσει το παραμικρό για λογαριασμό της χώρας.
Δυστυχώς, τα όποια πολιτικά σχέδια εκπονούνται από τους ιθύνοντες εγκεφάλους προσβλέπουν σε …νομικές παγιδεύσεις των αντιπάλων (αλλιώς: αυταπάτες) ή επενδύουν στην …καλή διάθεση των αντιπάλων (χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο απόσπασμα επιστολής με την οποία η Μελίνα «διεκδικούσε» τα μάρμαρα: «…Λέμε στην Βρετανική Κυβέρνηση: Κρατήσατε αυτά τα γλυπτά για δύο σχεδόν αιώνες. Τα φροντίσατε όσο καλύτερα μπορούσατε, γεγονός για το οποίο και σας ευχαριστούμε. Όμως τώρα στο όνομα της δικαιοσύνης και της ηθικής παρακαλώ δώστε τα πίσω. Ειλικρινά πιστεύω ότι μια τέτοια χειρονομία εκ μέρους Μεγάλης Βρετανίας θα τιμούσε πάντα τ’ όνομά της. Ευχαριστώ.»).
Δυστυχώς, οι λεγόμενες «πολιτιστικές» στήλες, παρακολουθώντας ακριβώς το πολιτικό πλαίσιο του ΜΜΕ στο οποίο υπάγονται, αδυνατούν/είναι απρόθυμες να προσφέρουν το παραμικρό στην υπόθεση της προάσπισης των μνημείων του Πολιτισμού. Σκοπίμως αερολογούν, σκοπίμως εξετάζουν επιδερμικά, σκοπίμως αποφεύγουν την ουσία των προβλημάτων, σκοπίμως συγχέουν το «δεξιό» με το «αριστερό». Μπροστά σ’ αυτόν τον κυρίαρχο πολιτιστικό αποπροσανατολισμό, ακόμη και η σύγχυση του Κηφισού με τον Ιλισσό αποτελεί μικρή λεπτομέρεια…