Όχι «θερμική», αλλά «εγκεφαλική» καταπόνηση

Εν όψει των υψηλών θερμοκρασιών που αναμένονταν ήδη από το τελευταίο δεκαήμερο του Ιουνίου, το υπουργείο Εργασίας εξέδωσε στις 15-06-22 εγκύκλιο για την «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων κατά το θέρος». Για την εγκύκλιο ενημερώθηκε ο Σύλλογός μας και από τα δευτεροβάθμια όργανα στα οποία υπαγόμαστε, ΕΚΑ και ΟΙΥΕ, χωρίς οι συνδικαλιστικές οργανώσεις να προβούν σε περαιτέρω σχολιασμό του εγγράφου. Την ίδια την εγκύκλιο προώθησαν και αρκετά σωματεία, λογικά το ίδιο θα κάνει κάποια στιγμή και η ΓΣΕΕ. Αρκετά όμοια εγκύκλιος είχε εκδοθεί και πέρυσι.

Ως εργαζόμενοι που βρισκόμαστε πολλές φορές στο πεδίο και γνωρίζουμε από πρώτο χέρι τις αντίξοες συνθήκες και τους κινδύνους στην εργασία μας, αλλά και ως μέλη της κοινωνίας που προσπαθούμε να μη χωνεύουμε αμάσητη κάθε πολιτική υποκρισία ή προσποίηση, στέλνουμε πίσω την εγκύκλιο στο υπουργείο εργασίας ως απαράδεκτη, για να μην πούμε ευθέως προσβλητική και προκλητική προς τους εργαζόμενους.

► Η 17σέλιδη (!) εγκύκλιος του υπουργείου καμώνεται τάχα ότι αγωνιά για τους εργαζόμενους, την ώρα που η κυβέρνηση τους έχει παραδώσει από καιρό έκθετους, όχι απλώς στον ήλιο και την θερμική καταπόνηση, αλλά σε κάθε είδους εργοδοτική αυθαιρεσία. Βέβαια, ο όρος «εργοδοτική αυθαιρεσία» ίσως να είναι καταχρηστικός από την πλευρά μας, διότι η κυβέρνηση της ΝΔ έχει μετατρέψει σε νόμους του κράτους κάθε εργατοκτόνο έμπνευση της εργοδοσίας.

► Το ανέκδοτο ξεκινάει ήδη από την πρώτη παράγραφο της εγκυκλίου. Το υπουργείο κρίνει ότι «Η δραστηριότητα των κατά τόπους υπηρεσιών Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του ΣΕΠΕ την περίοδο αυτή πρέπει να επικεντρώνεται σε προληπτικούς ελέγχους εφαρμογής μέτρων που στοχεύουν στη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων». Για όσους έχουν μια παρελάχιστη επαφή με την ελληνική αντεργατική πραγματικότητα, γνωρίζουν ότι όχι μόνο δεν πρόκειται να υπάρξει μισός προληπτικός έλεγχος σε οτιδήποτε, αλλά ακόμη και σε περιπτώσεις μαζικών και επίσημων καταγγελιών για βεβαιωμένες παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας, τα ΣΕΠΕ είναι ξεχαρβαλωμένα, έχοντας μετατραπεί ειδικά από τον νόμο Χατζηδάκη και εξής, σε διακοσμητικά όργανα, χωρίς προσωπικό, αλλά και με περιορισμένο θεσμικό ρόλο.

► Σε ένα ρεσιτάλ υποκρισίας και ανελέητης όσο και αφόρητης κενολογίας, το υπουργείο θεμελιώνει την εγκύκλιό του με επιστημονικοφανή παραρτήματα, πίνακες, γραφήματα και συναρτήσεις, αναζητώντας κύρος σε εξισώσεις κενές περιεχομένου. Παραθέτουμε μικρό δείγμα για όσους έχουν αντοχές:

«Όπως καθορίζεται από το διεθνές πρότυπο ISO 7243:2017, σημείο 5, ο δείκτης ΘΥΒΜΑΣ (μονάδα μέτρησης: °C) υπολογίζεται για εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους μέσω εξισώσεων που συνδυάζουν: τη φυσική θερμοκρασία υγρού βολβού (στην αγγλική γνωστή ως “natural wet-bulb temperature”, η οποία αξιολογείται με ένα υγρό θερμόμετρο εκτεθειμένο στην θερμική ακτινοβολία και τον άνεμο), τη θερμοκρασία μαύρου σφαιριδίου (στην αγγλική γνωστή ως “globe temperature”, η οποία αξιολογείται μέσα σε μια μαύρη σφαίρα), και τη θερμοκρασία αέρα (η οποία αξιολογείται με ένα τυπικό θερμόμετρο υπό σκιά)».

Αφόρητη είναι η κενολογία τους, η ζέστη έρχεται δεύτερη. Αν δεν εξοντώσει τους εργαζόμενους η θερμική καταπόνηση, σίγουρα θα τους αποτελειώσει η εγκεφαλική.

► Στην πραγματικότητα, οι σελίδες της εγκυκλίου γεμίζουν με αυτό που θα μπορούσε να αποτελεί θεωρία της επιστήμης, γενικά, ή της μετεωρολογίας, συγκεκριμένα, ωστόσο δεν καταγράφουν μισή ουσιαστική φράση για το τι πρέπει ή τι δεν πρέπει να γίνεται σε περιπτώσεις υψηλών θερμοκρασιών.

Πρακτικώς η εγκύκλιος επιτρέπει την εργασία (την εργοδοτική εξόντωση) ανεξαρτήτως θερμοκρασίας. Κάλλιστα με τις ευλογίες της εγκύκλιου αυτής ένας εργοδότης μπορεί να απαιτεί εργασία στους 40^ο ή 45^ο Κελσίου. Αλήθεια, μπορεί να μας απαντήσει κάποιος από τους ιθύνοντες του υπουργείου στο απλούστατο ερώτημα «σε ποια τέλος πάντων θερμοκρασία διακόπτουμε την εργασία μας λόγω υψηλής θερμοκρασίας»;

Η ανυπαρξία τοποθέτησης πάνω στο επίδικο, συνοδεύεται από ευχολόγια ή προσκλήσεις προς τους εργοδότες π.χ. «να είναι ευαισθητοποιημένοι» (!), να προβούν σε «ειδικές προβλέψεις στις υπαίθριες εργασίες» ώστε να είναι σε θέση για «Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C)» (ήτοι, όχι βραστού, και κατάλληλου προς κατανάλωση), και να συμπράξουν/συναινέσουν στη «Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα» (δηλαδή να μην απαγορεύσουν στους εργαζόμενους να πιάσουν μια σκιά στην ανάπαυλα από την εργασία τους).

Καταγγέλλουμε ευθέως και χωρίς υπεκφυγές το υπουργείο Εργασίας για υποκρισία, για προσβολή της νόησής μας, και ταυτόχρονη έκθεση των εργαζομένων σε κίνδυνο (και) θερμικής καταπόνησης.

Καλούμε τις οργανώσεις όλων των βαθμίδων, να μην αναπαράγουν άκριτα τους κυβερνητικούς φαρισαϊσμούς.

Απαιτούμε από το υπουργείο Εργασίας να συντάξει άμεσα, σοβαρή εγκύκλιο για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων, προσδιορίζοντας καταρχάς τη θερμοκρασία στην οποία διακόπτονται οι εργασίες στο πεδίο.