Να προστατέψουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά!

(με αφορμή την τύχη νεολιθικού κτηρίου στο Γυαλί Νισύρου)

Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων (Σ.ΕΚ.Α.) εκφράζει την απογοήτευσή του για μια ακόμη απόφαση (επισυνάπτεται) του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου: στα τέλη Σεπτεμβρίου το ΚΑΣ, έπειτα από γνωμοδότηση της πλειοψηφίας του, ενέκρινε απόσπαση και μεταφορά νεολιθικού κτηρίου που βρίσκεται στο Γυαλί της Νισύρου.

Φαίνεται ότι από τα προϊστορικά κατάλοιπα των Δωδεκανήσων μέχρι τις βυζαντινές αρχαιότητες στη Βενιζέλου η μοίρα των αρχαιοτήτων είναι πλέον κοινή, και οι εργολαβίες των μεταφορών πλήττουν όλα τα μνημεία ανεξαρτήτως περιόδου, υποβάλλοντάς τα σε τεμαχισμό. Τώρα, και τα μνημεία της 4ης χιλιετίας π.Χ. 

H απόσπαση του νεολιθικού κτηρίου στο Γυαλί, του μόνου που έχει απομείνει από τη σημαντική νεολιθική εγκατάσταση της 4ης χιλιετίας π.Χ. στο κομβικής σημασίας αυτό νησί του Ανατολικού Αιγαίου, στους δρόμους που διακινούνταν ο οψιανός από τις Μικρασιατικές ακτές και ειδικότερα από τη χερσόνησο της Κνίδου στη Δωδεκάνησο και το κεντρικό Αιγαίο, με σκοπό μάλιστα και επίκληση στη «διάσωσή του», αποτελεί ένα ακόμη μη αναστρέψιμο έγκλημα σε βάρος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Η εικόνα και μόνον του κτηρίου (επισυνάπτεται), δείχνει ότι κάθε σκέψη για μεταφορά του ενέχει ολέθριους κινδύνους, ενώ αρκεί μία απλή επίσκεψη στον χώρο για να διαπιστώσει κανείς ότι, στη θέση που τώρα βρίσκεται, το κτήριο δεν κινδυνεύει.

Συνεπώς, μοναδικός λόγος για την απόσπαση (διάλυση) του μνημειακού αυτού συνόλου φαίνεται να απομένει η επέκταση γειτονικού λατομείου, η οποία αποτελεί εξάλλου και το ένα από τα δύο σκέλη του υποβληθέντος αιτήματος από τον δήμο Νισύρου. Η επέκταση θα φέρει στο φως προφανώς και άλλα «ενοχλητικά» προϊστορικά κατάλοιπα, τα οποία θα εμποδίσουν για μία ακόμη φορά την «ανάπτυξη»! 

Σημειώνεται ότι η θέση για την προτεινόμενη μεταφορά των διαλυμένων λίθων του εν λόγω νεολιθικού μνημείου στη θέση Κάστρο, συμπίπτει με άλλη αρχαία θέση  μεταγενέστερης περιόδου, επάνω στην οποία (και χωρίς να έχει προηγηθεί εκπόνηση μελέτης για τον τρόπο και κυρίως τη δυνατότητα ή μη απόσπασης/μεταφοράς του νεολιθικού κτηρίου), δρομολογείται η τοποθέτηση ενός μνημείου αρχαιότερης περιόδου! Με τον τρόπο αυτόν το ΚΑΣ πετυχαίνει να αλλοιώσει ταυτόχρονα την αυθεντικότητα όχι ενός, αλλά δύο μνημείων.

Αποδοκιμάζοντας την παγκόσμια αυτή πρωτοτυπία, η οποία πραγματοποιείται σε βάρος ενός τόπου που έχει την τύχη να κρατάει στα σπλάχνα του αρχαιότητες και κατάλοιπα από πολλές χρονικές περιόδους, από τα προϊστορικά μέχρι και τα νεότερα χρόνια, καταγγέλλουμε την απόφαση του ΚΑΣ καταρχάς στα σωματεία του Πολιτισμού, στην ελληνική και διεθνή επιστημονική κοινότητα, στην τοπική κοινωνία της Νισύρου και των Δωδεκανήσων, αλλά και σε όλο τον ελληνικό λαό που παρακολουθεί την πολιτιστική του κληρονομιά όλο και πιο συχνά να τεμαχίζεται, να αποσπάται, να εγκιβωτίζεται.

Φωτο κτηρίου  Απόφαση