Στην εποχή που κύρια επιδίωξη της πολιτικής ηγεσίας είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων των μεγάλων έργων και των κατασκευαστών, η Αρχαιολογική Υπηρεσία αντιμετωπίζεται ως αποδιοπομπαίος τράγος που ευθύνεται για όλα τα δεινά, ενώ οι αρχαιότητες που εντοπίζονται σε τεχνικά έργα θεωρούνται εμπόδιο στην τεχνοκρατική ανάπτυξη. Θύματα αυτής της πολιτικής είναι οι εργαζόμενοι στα αρχαιολογικά έργα σε όλη την Ελλάδα, οι οποίοι δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τις έντονες πιέσεις για επίσπευση των εργασιών, αλλά και τον εργασιακό τους αποκλεισμό με τον περιορισμό του 24μήνου, καθώς και την καταπάτηση των εργασιακών τους δικαιωμάτων από τον εργοδότη τους, το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.

Τις τελευταίες ημέρες είδε το φως της δημοσιότητας η περίπτωση των 80 εργαζομένων, αρχαιολόγων, εργατοτεχνιτών και άλλων συναδέλφων, στο έργο οδοποιίας Λεύκτρων-Σπάρτης, οι οποίοι έχουν προσληφθεί με αυτεπιστασία ως συμβασιούχοι στο ΥΠΠΟΤ, αλλά παραμένουν απλήρωτοι περισσότερο από 3 μήνες. Επιπλέον, αν και χρειάζεται να εργαστούν σε αποστάσεις 30 έως 50 χιλιομέτρων, μετά επιστροφής, δεν υπάρχει καμία μέριμνα για τη μεταφορά τους στον χώρο εργασίας, πληρώνοντας μόνοι τους τα έξοδα μετακίνησης. Ακόμα και το λεωφορείο που είχε χρησιμοποιηθεί αρχικά για να εξυπηρετήσει τη μεταφορά μέρους των εργαζομένων, αποσύρθηκε για οικονομικούς λόγους. Οι αρμόδιες Υπηρεσίες μετέθεσαν την ευθύνη της καθυστέρησης πληρωμών στο Υπουργείο Υποδομών, υποσχόμενες ότι οι εργαζόμενοι θα πληρωθούν μόλις εκταμιευτούν τα χρήματα από το έργο.

Παρόμοια είναι η κατάσταση και σε άλλα μεγάλα τεχνικά έργα σε όλη την Ελλάδα. Απλήρωτοι παραμένουν περισσότεροι από 200 εργαζόμενοι της αρχαιολογίας στο έργο της Ολυμπίας οδού, καθώς και στο έργο της Ιόνιας οδού, αλλά και της Παραϊόνιας οδού. Σε όλα αυτά τα έργα δεν υπάρχει μέριμνα για τη μεταφορά των εργαζομένων στον χώρο εργασίας τους, όπως ορίζει ο νόμος, ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις δεν λαμβάνονται μέτρα προστασίας, καθώς δεν παρέχονται κράνη προστασίας, γιλέκα και παπούτσια ασφαλείας. Οι καθυστερήσεις πληρωμών των εργαζομένων σε αρχαιολογικές εργασίες είναι φαινόμενο καθολικό αλλά και διαχρονικό, καθώς το 2009 οι εργαζόμενοι στα αρχαιολογικά έργα της Ιόνιας οδού έμειναν απλήρωτοι 7μηνες. Το προσωπικό της Αρχαιολογικής Υπηρεσία απαξιώνεται για μια ακόμη φορά και υπό αυτές τις συνθήκες καλείται να διασώσει και να προστατέψει την αρχαιολογική μας πολιτισμική κληρονομιά που αποκαλύπτεται σε τεχνικά έργα.

Η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΤ, έθεσε σε εφαρμογή το «Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας μεταξύ ΥΠΠΟΤ και ΥΠ. Υποδομών», με σκοπό «τη διευκόλυνση, συστηματοποίηση και επιτάχυνση των αρχαιολογικών εργασιών», προς όφελος των μεγάλων έργων και των κατασκευαστών. Με την εφαρμογή των όρων του, οι αρχαιολογικές εργασίες στα μεγάλα τεχνικά έργα διενεργούνται με αυτεπιστασία του Υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο και προσλαμβάνει το απαραίτητο για τις αρχαιολογικές εργασίες προσωπικό. Τα έξοδα για όλες τις αρχαιολογικές εργασίες επιβαρύνουν τον κύριο του έργου, όπως προβλέπει και ο Αρχαιολογικός Νόμος (Ν.3028/2002). Από όποια πηγή όμως και να προέρχονται οι πόροι, πραγματικός εργοδότης των εργαζομένων στα αρχαιολογικά έργα είναι το Υπουργείο Πολιτισμού. Σύμφωνα με την εργασιακή νομοθεσία, «ο εργοδότης οφείλει να καταβάλλει το μισθό σε τακτικά χρονικά διαστήματα», καθώς και να μεριμνεί για τη μεταφορά των εργαζομένων στον τόπο εργασίας. Τυχόν καθυστερήσεις των πληρωμών από τους κυρίους των έργων, δε σημαίνει ότι θα καθυστερούν και οι πληρωμές των εργαζομένων. Όπως και στην περίπτωση των ιδιωτών εργοδοτών, το Υπουργείο υποχρεούται να καλύπτει από δικούς του πόρους τα έξοδα μισθοδοσίας των υπάλληλων του, όταν αναλαμβάνει να εκτελέσει αρχαιολογικές εργασίες σε δημόσιο τεχνικό έργο με αυτεπιστασία.

Γίνεται λοιπόν ξεκάθαρο ότι χωρίς πόρους και χωρίς το απαραίτητο προσωπικό, το Υπουργείο Πολιτισμού αδυνατεί να εκτελέσει έργα με αυτεπιστασία. Η αδυναμία του αυτή οδηγεί το Υπουργείο στην παρανομία, καταπατώντας το Εργασιακό Δίκαιο εις βάρος των εργαζομένων. Φαίνεται ότι για το ΥΠΠΟΤ οι εργαζόμενοι στα αρχαιολογικά έργα δεν έχουν κάποια ιδιαίτερη αξία, ενώ πληρώνει 49.200 ευρώ στην εταιρεία Egon Zehnder του Α. Γαβριηλίδη για να βρει ένα υψηλόβαθμο στέλεχος ο ΟΠΑΠ, σύμφωνα με δημοσίευμα του τύπου.

Ζητούμε από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, καθώς και από όλους τους αρμόδιους φορείς, να φανούν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους εργαζόμενους που εργάζονται σε μεγάλα τεχνικά έργα χρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ, να πληρώσουν άμεσα τους οφειλόμενους μισθούς και να μεριμνήσουν για τη μεταφορά των εργαζομένων στον χώρο εργασία τους.