Η στάση μας απέναντι στην απόσπαση αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου

 

Αγαπητοί συνάδελφοι,

 

Με ανακοίνωση η οποία εκδόθηκε δύο ημέρες έπειτα από τη «λήψη της προειλημμένης απόφασης» της πλειοψηφίας του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου για απόσπαση των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου, ο Σύλλογός μας σημείωνε:

«Ο Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, μέσα από τις συλλογικές του διαδικασίες θα διαμορφώσει τη στάση του απέναντι στο νέο δεδομένο της απόφασης του ΚΑΣ, με σταθερό γνώμονά του την προάσπιση των αρχαίων μνημείων και των σύγχρονων εργαζομένων στον Πολιτισμό. Σε ό,τι μας αφορά, καμία απόφαση δεν έχει ληφθεί, και καμία ψηφοφορία δεν έχει ολοκληρωθεί: στο αμέσως προβλεπτό μέλλον, καθένας και καθεμία από εμάς, θα κληθούμε τοις πράγμασι να επιλέξουμε στάση, θα χρειαστεί να τοποθετηθούμε, ανάμεσα στο στρατόπεδο της απόσπασης και στο στρατόπεδο της κατά χώραν διατήρησης». (21-12-29)

Ως αρχαιολόγοι κάποιες φορές έχουμε εργαστεί, εργαζόμαστε, και πιθανώς θα εργαστούμε και στο μέλλον, σε μεγάλα έργα για τα οποία δεν έχουμε κανέναν λόγο να είμαστε υπερήφανοι ή ενθουσιασμένοι. Θα μπορούσαμε να θυμίσουμε την περίπτωση του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι, ενάντια στην προοπτική ανέγερσης του οποίου ο Σύλλογός μας εξέδιδε ανακοίνωση στις 26-06-18. Σήμερα εργάζονται σε αυτό συνάδελφοι αρχαιολόγοι, στις προδρομικές εργασίες και έρευνες.

Ο Σύλλογός μας, επίσης, δεν έχει κανέναν λόγο να είναι ικανοποιημένος επειδή στο πρώην Ελληνικό, στη θέση του πνεύμονα της Αττικής τον οποίο υπόσχονταν η πολιτεία, θα κατασκευαστεί καζίνο, με τα πρώτα εκτρωματικά μάλιστα σχέδιά του να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Ας μην αναφερθούμε κι εδώ στην απόφαση του ΚΑΣ για το ελληνικό, με τον χαρακτηρισμό ως αρχαιολογικής ζώνης ενός ελάχιστου τμήματος 280 στρεμμάτων, επί συνόλου 6.500. Και εδώ, θα εργαστούν αρχαιολόγοι.

Η πλέον απαιτητική, βρώμικη, ανθυγιεινή, επικίνδυνη, κοπιαστική, και ταυτόχρονα αφανής εργασία πάντοτε πραγματοποιήθηκε και πραγματοποιείται από τους επί συμβάσει αρχαιολόγους, παρά τις ενστάσεις μας για τη χρησιμότητα ή ωφέλεια των έργων αυτών, για την κοινωνική τους αναγκαιότητα ή για την προτεραιότητα που τους δόθηκε, για την περιβαλλοντική ζημιά ή για την ταχύτητα και τους γενικούς όρους υπό τους οποίους οι αρχαιότητες εξασφαλίστηκαν μόνο τυπικά. Είναι η υπόθεση της κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου του Μετρό Θεσσαλονίκης μία από τις περιπτώσεις αυτές; Μήπως να κλείσουμε τα μάτια και να πούμε ότι μπορεί και στην περίπτωση αυτή, να γίνει αυτό που έγινε λίγες εκατοντάδες μέτρα παρά πέρα, στον σταθμό της Αγίας Σοφίας;

Αγαπητοί συνάδελφοι,

έχοντας ζήσει στο πετσί μας τις ανασκαφές και για τα έργα αυτά, και για πολλά άλλα μικρότερα, γνωρίζουμε καλά ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, και ότι δεν χωρούν απόλυτοι κανόνες και κοινές συνταγές για όλες τις περιπτώσεις.

Αναγνώστηκαν εισηγήσεις καθηγητών πανεπιστημίου, εισηγήσεις οι οποίες, από αυστηρά επιστημονική άποψη, αρχαιολογική και νομική, επιχειρηματολογούν υπέρ της κατά χώραν διατήρησης των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου. Παρουσιάστηκε ο μακρύς κατάλογος των φορέων και των συλλογικοτήτων εκείνων, οι οποίοι τίθενται, από το δικό του μετερίζι ο καθένας, ενάντια στην απόσπαση των αρχαιοτήτων.

Μέσα από τις συλλογικές μας διαδικασίες, θα χρειαστεί να τοποθετηθούμε κι εμείς, αναγνωρίζοντας ότι η υπόθεση της τύχης των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου έχει αντικειμενικά αναχθεί σε κοινωνικό ζήτημα, ανεξάρτητα από τις προσπάθειες της επίσημης πολιτείας, που θα αποβούν άκαρπες, να το υποβαθμίσει.

Πρέπει να θυμηθούμε ότι η κυβέρνηση φρόντιζε τις ημέρες του ΚΑΣ και των Συνεντεύξεων Τύπου, να επιχειρεί να κρατά την υπόθεση τόσο θαμμένη, όσο εναγώνια δρομολογούσε την απόσπαση, μέσα από το «αντικειμενικό» και «πολιτικώς ανεξάρτητο» Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Όμως από αυτήν εδώ την πόλη, και από το βήμα της ΔΕΘ, ο ίδιος ο πρωθυπουργός είχε «εκθέσει» με τις εξαγγελίες του, και είχε αποκαλύψει, την υποτιθέμενη επιστημονική ταυτότητα του ΚΑΣ.

Αξίζει επίσης να θυμηθούμε ότι, ακριβώς τις ημέρες του ΚΑΣ και των Συνεντεύξεων Τύπου, το ΥΠΠΟΑ «ξέθαβε» ξανά την Αμφίπολη και την Πύλο, ίσα-ίσα για να δώσει μέσω των Δελτίων Τύπου του ένα πρόσχημα και να αποσπάσει την προσοχή των ΜΜΕ από διεργασίες ανάδειξης της υπόθεσης του σταθμού Βενιζέλου.

Το βέβαιο είναι ότι η κοινωνία που παρακολουθεί την τύχη των αρχαιοτήτων σήμερα βουβά, αλλά με λανθάνουσα αγωνία, όσο και οι μελλοντικές γενιές, δεν θα μας κρίνουν για αυτά που είπαμε, αλλά γι’ αυτά που πράξαμε.

Ως Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων θεωρούμε ότι προκειμένου να τοποθετηθούμε στο ζήτημα της απόσπασης αρχαιοτήτων από τον σταθμό Βενιζέλου, πρέπει να σταθμίσουμε κατά πόσον, δια της οδού αυτής, υπηρετούμε τη βαθύτερη ανθρωπιστική αποστολή της αρχαιολογίας, κατά πόσον εργαζόμαστε σε όφελος της κοινωνίας στην οποία ανήκουμε, ή σε βάρος της. Την στάθμιση αυτή την έχουμε κάνει.

Ως Σύλλογος Εκτάκτων Αρχαιολόγων, έχοντας συνείδηση της κοινωνικής αποστολής μας, καλούμε τα μέλη μας να μην εργαστούν στην απόσπαση των αρχαιοτήτων στη Βενιζέλου.

Αν πάρουμε την απόφαση αυτή, θα μας τιμωρήσουν με επιθέσεις λάσπης.

Είμαστε συνηθισμένοι, εργαζόμαστε μέσα στη λάσπη, κινούμαστε μέσα στη λάσπη, εισπνέουμε και εκπνέουμε λάσπη. Δεν θα φοβηθούμε λίγη ακόμη! Στην πραγματικότητα, δεν μπορούν να μας τιμωρήσουν με εργασιακή και κοινωνική κατάσταση πολύ χειρότερη από αυτή που ήδη μας έχουν φέρει.

Αν πάρουμε αυτήν την απόφαση, θα κατηγορηθούμε ως «εχθροί της ανάπτυξης».

Απαντάμε: αν αυτή είναι η ανάπτυξή τους, ναι, είμαστε εχθροί της. Δεν θα ξεπατώσουμε την ιστορία του τόπου υλοποιώντας σχεδιασμούς του ποδαριού, που το μόνο που πιστοποιούν είναι το ήθος εκείνων που τα συνέταξαν μέσα σε μια νύχτα, υπό το βάρος πολιτικών σκοπιμοτήτων.

Αν πάρουμε αυτήν την απόφαση, θα προσθέσουμε ανεργία στην ανεργία μας.

Δεν θα σβήσουμε το παρελθόν, ζημιώνοντας το παρόν και το μέλλον του τόπου για λίγους μήνες εργασίες μας! Δεν θα δώσουμε τη χαρά αυτή σε εκείνους που μας έχουν κάνει εδώ και χρόνια εργασιακούς ομήρους, που ειδικά στο έργο του Μετρό Θεσσαλονίκης μάς κυνήγησαν νομικά, μας μήνυσαν επειδή εργαστήκαμε ή επειδή μείναμε άνεργοι, μας έβαλαν σε εργασιακή κατάψυξη, χτύπησαν τη συλλογική μας σύμβαση, τους όρους και τις συνθήκες εργασίας μας!

Ως Σύλλογος θεωρούμε ότι, ενάντια στο ξερίζωμα της καρδιάς της βυζαντινής, κοσμικής Θεσσαλονίκης, στις συνειδήσεις των συναδέλφων μας θα μετρήσει η επιταγή της ίδιας της ουσίας της αρχαιολογικής αποστολής μας.

 

Καλούμε τα μέλη μας, καλούμε όλους τους συναδέλφους αρχαιολόγους, να μην εργαστούν στην απόσπαση αρχαιοτήτων.

Καλούμε την τοπική κοινωνία, και τον ελληνικό λαό, να συμπαραταχθεί στον αγώνα και στο μέτωπο που ήδη έχει διαμορφωθεί, ενάντια στον τεμαχισμό της ιστορίας μας.